Początki Opolskiego Bractwa Rycerskiego
Data powstania Opolskiego Bractwa Rycerskiego sięga roku 2000, kiedy to kilkuosobowa grupa miłośników średniowiecza stworzyła stowarzyszenie, które rok później otrzymało osobowość prawną. W ten sposób powstało Opolskie Bractwo Rycerskie, do którego obecnie należy kilkudziesięciu wojów i białogłowych z różnych miast południowej Polski oraz Wielkiej Brytanii i Niemiec. Inicjatorem powstania stowarzyszenia był śp. Andrzej Kowalczyk oraz grupa skupionych wokół niego ludzi w tym ówczesny szambelan, Andrzej „Efendi” Kościuk, który obecnie pełni funkcję namiestnika, dowodząc i stojąc na czele Rady Rycerskiej powoływanej przez członków bractwa co cztery lata.
Ekwipunek i zainteresowania
Głównym profilem działalności bractwa jest krzewienie oraz odtwarzanie kultury materialnej i realiów życia codziennego średniowiecza. Odtwarzanie „żywej historii” w wykonaniu członków bractwa polega na ich regularnym uczestnictwie w warsztatach i treningach fechtunku, na których mężczyźni poznają tajniki szermierki dawnej ze szczególnym uwzględnieniem traktatów szermierczych pochodzących z zachowanych źródeł.
Działalność opolan to także odtwarzanie strojów i wyposażenia średniowiecznego ze szczególną dbałością o historyczny autentyzm. Posiadają oni stroje reprezentujące wszystkie okresy średniowiecza oraz stany hierarchii społecznej. Dzięki swej pracy, zaangażowaniu i wiedzy historycznej, zgromadzili pokaźne zbiory uzbrojenia rycerskiego i broni z XIII – XV w, artylerii, ekwipunku łuczników angielskich i tureckich a także namiotów średniowiecznych, mebli, sprzętu obozowego, naczyń, lampionów i innych przedmiotów codziennego użytku.
Ze względu na indywidualne zainteresowania, członkowie OBR zajmują się również ćwiczeniem kaligrafii, pisaniem gęsim piórem, paleografią łacińską, kompletując warsztat skryby średniowiecznego, samodzielnie wytwarzając inkaust, papier, świece, kaganki, lampiony oraz inne materiały piśmiennicze. Regularnie uczestniczą i organizują warsztaty ceramiczne, kowalskie, płatnerskie, miodosytnicze, tańca dawnego, artylerii, tkactwa, haftu, rzucania toporem, włócznią i nożem, aktorstwa, łucznictwa, kulinarne, kaletnicze, rogownicze, mincerskie, szewskie i krawieckie.
Należy wspomnieć o wysokim poziomie opolskich łuczników, zajmujących czołowe miejsca w turniejach łuczniczych w kraju i za granicą. Dużą rolę w uatrakcyjnieniu repertuaru artystycznego pełnią także pokazy jazdy konnej oraz inscenizacje bitew średniowiecznych przy świetle płonących chat.
Dosyć głośną atrakcją w programie OBR są również pokazy artyleryjskie i pirotechniczne z wystrzałami z armat, hakownic oraz pokazy ognia.
Współpraca z innymi bractwami i polonią
Członkowie Opolskiego Bractwa Rycerskiego od początku swego istnienia nawiązują współpracę z innymi bractwami z całej Polski, a przede wszystkim z polonią rozsianą w całej Europie i USA. Współpracują również z rycerstwem białoruskim, rosyjskim, litewskim, łotewskim, ukraińskim, czeskim, słowackim, austriackim, chorwackim, włoskim, węgierskim i niemieckim. Ze względu na sąsiedztwo z granicą czeską, bardzo dobrze rozwija się współpraca transgraniczna z bractwami czeskimi, a szczególnie z Szermierskim Spolkiem z Jesenika, z którym łączy opolan wiele wspólnych przedsięwzięć w ramach projektów unijnych.
Rycerze i damy przez cały rok uczestniczą w festynach średniowiecznych, turniejach i biesiadach rycerskich w całej Europie. Można śmiało wymienić pół tysiąca imprez z udziałem bractwa w ciągu dziewięciu lat działalności. Do najważniejszych przedsięwzięć zagranicznych na pewno można zaliczyć udział w białoruskich turniejach w Nowogródku i Nieświeżu, na austriackich, czeskich i niemieckich zamkach oraz pokazy w Chicago. Gościli już na kilkudziesięciu polskich zamkach, w imprezach koczowniczych w łódzkich lasach oraz w wielu turniejach plenerowych organizowanych przez zaprzyjaźnione bractwa.
Opolanie mieli okazję uczestniczyć już w najbardziej spektakularnych inscenizacjach bitew średniowiecznych. Co roku walczą na grunwaldzkich polach podczas „Dni Grunwaldu” - największego przedsięwzięcia rycerskiego w Polsce. Co roku, przez niecały tydzień mieszkają tam w historycznym obozowisku.
Opolskie Bractwo Rycerskie dzięki sumiennej pracy członków tego zrzeszenia z namiestnikiem Andrzejem Kościukiem na czele, stanowi pokaźne miejsce na liście polskich bractw rycerskich. Jest bardzo cenione we współczesnym ruchu rycerskim i chętnie zapraszane na najbardziej prestiżowe europejskie imprezy. Niestety, ze względu na brak czasu i dużą liczbę zaproszeń opolanie nie są w stanie uczestniczyć we wszystkich turniejach, w sezonie letnim jeżdżąc co weekend na inną imprezę rycerską.
Siedziby Opolskiego Bractwa Rycerskiego – gród w Byczynie i opolska baszta
Od początku istnienia bractwo spotykało się w wielu miejscach Opola, uczestnicząc w regularnych treningach. Od 2007 r. może się jednak poszczycić oryginalną i jedyną na świecie budowlą tego typu – średniowiecznym grodem drewnianym. Gród umiejscowiony jest 4 km od Byczyny, z dala od domostw na wyspie otoczonej naturalną fosą przy zalewie Biskupice-Brzózki. Z palisady widać z jednej strony szeroką 42- hektarową taflę wody, a z drugiej lasek i pola uprawne. Gród jest obiektem o powierzchni 1970 m2.
Wykonany z drzewa modrzewiowego, stylizowany na średniowieczną budowlę, powstał dzięki dofinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Urzędu Gminy Byczyna. Opiekę nad budowlą sprawuje obecnie byczyński ośrodek kultury oraz Opolskie Bractwo Rycerskie i Sermirski Spolek- partnerzy projektu. Więcej informacji o grodzie i działaniach OBR w tej budowli można znaleźć na stronie www.grod.pl.tl oraz www.mistrzostwawbyczynie.pl.tl .
Drugą siedzibą, która mogą poszczycić się rycerze jest opolska baszta artyleryjska wraz ze średniowiecznymi murami, którą opolanie zarządzają od stycznia 2009 r. Świeżo odnowiona budowla umiejscowiona jest przy ul. ks. Stefana Baldego pomiędzy Odrą a opolską katedrą. Jest to świetna atrakcja turystyczna, stąd też OBR przygotowuje w niej wiele ciekawych ekspozycji, tj. wystawa narzędzi tortur, pokazy strojów, uzbrojenia i herbów oraz sklepik z pamiątkami. Uroczyste otwarcie połączone z pokazami artystycznymi i jarmarkiem średniowiecznym odbyło się 25 kwietnia 2009 r.
Międzynarodowe turnieje Opolskiego Bractwa Rycerskiego
Opolskie Bractwo Rycerskie może się poszczycić organizacją kilkudziesięciu wielkich imprez historycznych z udziałem od stu do siedmiuset uczestników z kilkunastu krajów. Imprezy te obejrzało od kilkuset do kilkudziesięciu tysięcy widzów. Warto wspomnieć o organizacji ogólnopolskich turniejów na zamkach w Raciborzu, Brzegu, Leśnicy, Grodźcu, w Jastrzębiu, Dusznikach, Tarnowskich Górach, Rudach, czeskim Jaworniku, Paczkowie, Poznaniu, Opolu, Bielsku-Białej, Głogowie i Rynie, Poznaniu itd.
Jednakże największą chwałę, związaną też z dużym nakładem pracy, są cykliczne imprezy o charakterze międzynarodowym:
· Międzynarodowe Turnieje w Byczynie - 2003-2014 (cyklicznie w pierwszy weekend maja i we wrześniu)
· Międzynarodowe Festyny w Opolu – Bierkowicach – 2001 – 2012(w pierwszy weekend sierpnia)
· Międzynarodowe Turnieje w Opolu – na wyspie Bolko - 2006-2012 (w pierwszy weekend sierpnia)
· Dni Opola - 2005-2014 (druga połowa kwietnia)
· Jarmark Franciszkański w Poznaniu - 2007-2012 (cyklicznie - wrzesień)
Przemarsz taborem na Grunwald
1. Trasa przemarszu:
Zlate Hory – Byczyna – Siedliska – Złoczew – Sieradz – Borysew – Poddębice – Łęczyca – Kutno – Gąbin – Płock – Ciachcin – Szczutowo – Jeleń – Łodwigowo – Grunwald.
2. Opis ogólny:
Od 30 czerwca do 18 lipca 2009 r. trwała realizacja oryginalnego i niespotykanego dotychczas we współczesnym świecie projektu historycznego – „Przemarszu Chorągwi Rycerskiej z Taborami na Grunwald”. Podczas kilkunastodniowej wyprawy średniowieczny tabor codziennie zatrzymywał się w jednej z miejscowości na swej starannie przygotowanej trasie, by rozbić historyczne obozowisko – napoić konie i wypocząć po trudach podróży.
16 lipca uczestnicy wyprawy zostali uroczyście powitani na polach Grunwaldu. Dwa dni później jeźdźcy na koniach wzięli udział w inscenizacji bitwy pod Grunwaldem.
W przedsięwzięciu wzięło udział 25 uczestników - rycerzy z Polski i Czech oraz inne osoby w strojach historycznych, jadące trzema drewnianymi wozami taborowymi.
W każdym większym mieście uczestnicy wyprawy byli witani i goszczeni przez włodarzy tych miejscowości oraz przez lokalne media i mieszkańców. Dzięki uprzejmości zwierzchników miast i gmin, uczestnicy wyprawy byli pilotowani przez miasta przez funkcjonariuszy policji i straży miejskiej.
W Zlatych Horach uroczyście żegnał jeźdźców Starosta Zlatych Hor – Milan Rac, a w Byczynie burmistrz Ryszard Gruner. Na trasie gościli chlebem i solą również: burmistrz Złoczewa - Antoni Kucharski, prezydent Sieradza - Jacek Walczak, burmistrz Łęczycy – Krystyna Pawlak, dyrektor Muzeum w Łęczycy – Andrzej Borucki, wiceprezydent Kutna - Zbigniew Wdowiak, burmistrz Kutna - Krzysztof Jadczak, sekretarz gminy Szczutowo - Dariusz Lazarowski, wójt Gminy Grunwald - Henryk Kacprzyk, Marszałek Województwa Warmińsko – Mazurskiego – Jacek Protas.
Udział w wyprawie 20 członków Opolskiego Bractwa Rycerskiego i 7 z Szermirskiego Spolka osiągnął zamierzony efekt transgraniczny oraz wzbudził zainteresowanie widzów, dlatego można śmiało powiedzieć o masowym charakterze przedsięwzięcia. Widowisko inscenizacji bitwy pod Grunwaldem z udziałem jeźdźców biorących udział w przemarszu obejrzało, jak podaje TVP, ok 120 tysięcy widzów.
Projekt był współfinansowany z pieniędzy Unii Europejskiej - Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz ze środków z Budżetu Państwa - Przekraczamy granice.
Informacje o przemarszu były emitowane w: TVP Regionalne, TVP Historia, TVP Olsztyn, TVP Opole, Kutnowskim Magazynie Informacyjnym, Sieradzkiej Telewizji Regionalnej oraz w innych lokalnych stacjach telewizyjnych. Informacje o przemarszu były zamieszczone w prasie. Były to gazety: Nowa Trybuna Opolska ,Dziennik Elbląski, Wieści Byczyńskie, Sieradz News, Gazeta Wyborcza, Dziennik Łódzki, Gazeta Olsztyńska oraz w innych gazetach lokalnych i regionalnych.
Inicjatorami i realizatorami projektu byli: Gmina Byczyna (PL), Miasto Zlate Hory (CZ), Ośrodek Kultury w Byczynie, Opolskie Bractwo Rycerskie, Szermirski Spolek z Jesenika i Polsko-Czeskie Centrum Szkolenia Rycerstwa w Byczynie.
3. Moneta okolicznościowa.
Specjalnie z okazji przemarszu została wydana moneta okolicznościowa upamiętniająca trasę wyprawy. Została ona rozdana uczestnikom oraz instytucjom goszczącym uczestników wyprawy w całej Polsce.
.JPG)
